Dziś będzie zagadka naukowa dotycząca badania diagnostycznego moczu!

Najpierw wstęp teoretyczny (może komuś się przyda)

Rutynowe badanie ogólne moczu obejmują określenie takich parametrów jak:

  • gęstość względna – nazywana BŁĘDNIE ! ciężarem właściwym moczu
  • barwa moczu
  • przejrzystość moczu
  • pH moczu

następnie mamy badania zawartości (stężenia) następujących składników:

  • białko
  • glukoza
  • ciała ketonowe
  • bilirubina
  • urobilinogen
  • azotyny
  • erytrocyty, hemoglobina
  • kwas askorbinowy

Dodatkowo prowadzi się również badanie osadu moczu mające na celu ewentualne wykrycie: komórek nabłonka, krwinek białych (leukocytów), krwinek czerwonych (erytrocytów), wałeczków i składników mineralnych.

Aktualnie podstawowe badania moczu wykonuje się tzw. metodą paskową. Polega to na tym, że próbkę moczu nanosi się na specjalny pasek, na którym umieszczone zostały uprzednio specjalne pola nasączone odpowiednimi związkami chemicznymi. Ze względu na specyficzne reakcje tych związków z wybranymi składnikami moczu obserwuje się zmiany zabarwienia pól testowych. Na podstawie porównania intensywności zabarwienia pól z odpowiednimi skalami dokonuje się pół-ilościowej analizy. Stosowane są również specjalne przyrządy, które automatyzują ten proces i zwracają wyniki ilościowe. W przypadku tego typu urządzeń pomiar zabarwienia dokonywany jest przez fotometr.

Standardowo wszystkie wcześniej wymienione parametry są badane metodą paskową, przy użyciu fotometru, jednak w bardziej zaawansowanych systemach dwa najbardziej „fizyczne” parametry (poza kolorem) badane mogę być innymi metodami:

  • gęstość względna – przy użyciu refraktometru
  • przejrzystość – przy użyciu turbidymetru

A teraz pytanie, a w zasadzie nawet dwa:

1) Na jakiej zasadzie taki parametr czysto „fizyczny” jak gęstość jest mierzony za pomocą jednego z elementów (pól) testu paskowego? Inaczej ujmując – co dzieje się na pasku w sensie chemicznym?

2) Czy taki pomiar ma sens? I jak na egzaminie: odpowiedź proszę uzasadnić :P

W przypadku problemów z odpowiedzią na moją zagadkę za kilka dni podam pierwszą, a potem kolejną podpowiedź…

Gdyby ktoś bardziej zainteresował się tematyką badania moczu za pomocą testów paskowych polecam serdecznie artykuł:

dr med. Przemysław Tomasik, dr hab. med. Krystyna Sztefko
Zasady wykonywania badania ogólnego moczu za pomocą testów paskowych
opublikowany w ramach serii ABC zabiegów diagnostycznych i leczniczych w pediatrii w czasopiśmie Medycyna Praktyczna Pediatria 2004/01

Również z tego artykułu pochodzi zdjęcie, którym postanowiłem wzbogacić moją zagadkę :)